Czym jest siarczan amonu?
Siarczan amonu to związek nieorganiczny, nawóz sztuczny, który uzyskuje się poprzez zmieszanie amoniaku z kwasem siarkowym. Nawóz ma postać krystaliczną i barwę białą, kremową lub szarą. Siarczan amonu na trawnik jest nawozem fizjologicznie kwaśnym, z dobrze przyswajalnymi związkami azotu.
Wzór i skład
Siarczan amonu o wzorze (NH4)2SO4 zawiera azot w formie amonowej (ok. 21% azotu) oraz siarkę w formie trójtlenku siarki (ok. 25% czystej siarki). Nawóz składa się z kryształków o różnej frakcji — udział poszczególnych frakcji może być zmienny i zależy od rodzaju nawozu. W nawozie znajduje się również niewielka ilość wolnego kwasu siarkowego (nie więcej niż 0,1%) oraz woda (ok. 0,5%).
Siarczan amonu — właściwości
Siarczan amonowy cechuje się bardzo dobrą rozpuszczalnością w wodzie. Azot w formie amonowej nie jest wymywany z gleby, dlatego może być długo dostępny dla roślin. Azot bardzo szybko ulega stratom poprzez ulatnianie się, dlatego zastosowany nawóz trzeba niezwłocznie zmieszać z glebą, aby ograniczyć straty.
Nawóz ma działanie zakwaszające glebę — rośliny pobierają kationy amonu, więc w podłożu pozostaje reszta kwasu siarkowego, która w połączeniu z wodorem tworzy kwas siarkowy — związek o odczynie kwasowym. Ta właściwość siarczanu amonu znalazła zastosowanie w zmniejszaniu odczynu gleby oraz w odżywianiu roślin wymagających środowiska kwaśnego (borówka amerykańska, hortensje, różaneczniki).
Siarczan amonu — zastosowanie
Zastosowanie siarczanu amonu wynika głównie z jego właściwości — działania zakwaszającego glebę oraz dostarczania roślinom azotu w długodostępnej, przyswajalnej formie. Nawóz stosuje się na przed siewem, co jest korzystne szczególnie na glebach ciężkich. W takim podłożu amonowa forma azotu jest bardzo trudno wymywana, ponieważ trudno przechodzi w formę azotanową.
Siarczan amonu zastosowanie ma również w odżywianiu roślin kwasolubnych oraz na glebach z małą zawartością siarki. Nawozu nie powinno się wysiewać w uprawach roślin wrażliwych na zakwaszenie. Zbyt niski odczyn gleby można zniwelować, stosując nawozy wapniowe — koniecznie w innym terminie.
Nawożenie borówki amerykańskiej
Borówka amerykańska to roślina, która wymaga do optymalnego wzrostu i rozwoju środowiska kwaśnego, taki odczyn pozwala uzyskać właśnie siarczan amonu. Nawożenie pomaga utrzymać odpowiednie pH do wzrostu dla roślin z rodziny wrzosowatych, czyli ok. 4. Wiosną, przed rozpoczęciem wegetacji, krzewy potrzebują sporych dawek azotu — zalecana, łączna dawka w uprawie borówki amerykańskiej to 400 g/10 m2. Dokarmianie warto rozłożyć na 3 dawki — zaczynając od marca, a kończąc w czerwcu.
Nawóz do ziemniaków
Ziemniak jest rośliną dość żarłoczną o dużych wymaganiach pokarmowych, dlatego wymaga sporych dawek azotu. Dobrze odżywiony ziemniak tworzy dorodne bulwy o wartościowym i smacznym miąższu. Siarczan amonu w nawożeniu ziemniaków stosowany jest głównie na glebach o odczynie zasadowym. W przypadku upraw na glebach kwaśnych nie zaleca się tej formy nawozu. Należy pamiętać o równoczesnym stosowaniu nawozów wapniowych, które niwelują zakwaszenie gleby.
Siarczan amonu na trawnik
Nawóz na trawnikach stosuje się już na początku wegetacji — temperatura otoczenia powinna wynosić koło 10 °C. Siarczan amonu na trawnik działa bardzo dobrze — dostarcza azotu oraz siarki w przystępnej formie. Zalecana dawka to około 2 – 3 kg na 100 m2 murawy. Siarczan amonowy obniża zasadowe pH podłoża, a łatwo przyswajalny azot korzystnie wpływa na wygląd i kondycję trawnika.
Nawożenie hortensji siarczanem amonu
Hortensje dobrze rosną na glebach kwaśnych — tworzą wtedy dorodne kwiaty, a liście mają intensywnie zielony, zdrowy kolor. Brak odpowiedniego pH podłoża wpływa negatywnie na ilość kwiatów oraz na wybarwienie liści. Blaszki liściowe są jasnożółte, niekiedy z plamami lub z charakterystyczną mozaiką.
Niskie pH gleby sprzyja niebieskiemu zabarwieniu kwiatów hortensji ogrodowej. Za kolor kwiatów odpowiadają związki glinu (pierwiastek jest obecny w nawozach dedykowanych do hortensji). Jony glinu są aktywne w środowisku kwaśnym — pobierane przez korzenie hortensji inicjują zmiany w soku komórkowym krzewów, efektem jest zmiana koloru kwiatów z różowego na niebieski.
Ile kosztuje siarczan amonu na trawnik — cennik
Siarczan amonu jest uważany za nawóz niedrogi. Cena kilograma nawozu oscyluje między 2 a 15 zł. Duże opakowania nawozów są z reguły tańsze, podobnie prezentuje się siarczan amonu. Cena za tonę czystego siarczanu amonowego w roku 2022 to około 2370 zł. Na wartość może wpływać również udział poszczególnych frakcji kryształów — wyróżnia się nawozy selekcjonowane (udział frakcji o średnicy ok. 4 mm to min. 70%), standardowe (zakres średnicy kryształów nawozu między 1 a 4 mm) oraz krystaliczne (min. 75% kryształów o średnicy powyżej 1 mm). Przeważnie najdroższe są małe opakowania nawozów, przeznaczone do użytku amatorskiego. Dlatego lepiej od razu kupić większe opakowanie.
Siarczan amonu — dawkowanie
Dawka nawozu zależy od rodzaju uprawy, terminu nawożenia, rodzaju gleby oraz od jej odczynu. W uprawie warzyw stosuje się dawki na m2 – od 20 do 40 g nawozu, jakim jest siarczan amonu. Dawkowanie na trawnikach zależy od terminu nawożenia. Pierwsza dawka może wynosić do 30 g na m2, następne powinny być mniejsze (15-20 g na m2). W uprawie roślin użytkowych, takich jak rzepak, ziemniak oraz kukurydza stosuje się od 50 kg do 350 kg nawozu na hektar.