Szambo betonowe – czy warto

Wśród różnych typów zbiorników na nieczystości, szambo betonowe jest bardzo popularnym wyborem. Solidna konstrukcja, trwałość oraz odporność na warunki atmosferyczne sprawiają, że jest to częste rozwiązanie właścicieli nieruchomości. W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej tematyce szamb betonowych, analizując ich zalety, zastosowania oraz kryteria, którymi należy się kierować podczas wyboru tego typu rozwiązania.

Szambo betonowe a plastikowe

Szamba betonowe charakteryzują się dużym ciężarem, co zapewnia im stabilność w gruncie i chroni przed wypchnięciem przez napór wód gruntowych, nawet w sytuacji, gdy są puste. Ponadto, ich solidność i wytrzymałość sprawiają, że są bardziej odporne na uszkodzenia. Przydaje się to zwłaszcza, gdy planujemy umieszczenie zbiornika pod podjazdem do garażu czy miejscem parkingowym. Dodatkowo szambo betonowe jest zazwyczaj tańsze niż jego plastikowy odpowiednik.

Jednakże, duża waga betonowego szamba może powodować kłopoty z transportem i montażem, szczególnie w trudno dostępnych miejscach. Z kolei szamba plastikowe, ze względu na swoją lekkość, ułatwiają zarówno transport, jak i montaż. Mogą jednak wymagać dodatkowych zabezpieczeń przed wypchnięciem przez wody gruntowe. Cechuje je również ograniczona wytrzymałość na duże obciążenia, przez co mogą wprowadzać dodatkowe koszty i ograniczenia w miejscu instalacji.

Gotowe szambo prefabrykowane

Gotowe szamba betonowe to prefabrykowane zbiorniki, które dostarcza się na miejsce budowy w jednym gotowym elemencie. Ich główną zaletą jest wysoka szczelność, połączona z odpornością na obciążenia. Zbiorniki te są efektywne zwłaszcza na obszarach o podmokłym gruncie, dzięki dużej masie betonu, która sprzyja stabilnemu osadzeniu się zbiornika w gruncie, minimalizując ryzyko wysadzenia.

Transport i montaż

Prefabrykowane szamba betonowe montuje się szybko i sprawnie. Proces rozpoczyna się od wykonania wykopu, który powinien być co najmniej o 30 cm szerszy od wymiarów zbiornika. Teren pod samochód transportowy musi być odpowiednio przygotowany. Gotowe szambo opuszcza się do wykopu za pomocą urządzenia hydraulicznego. Po odpowiednim izolowaniu i podłączeniu przewodów kanalizacyjnych oraz zasypaniu wykopu, górną część szamba należy dodatkowo zabezpieczyć betonową zaprawą wodoszczelną, aby zminimalizować ryzyko przesiąkania między zbiornikiem a górną pokrywą. Cały proces montażu szamba trwa od 2 do 6 godzin, w zależności od charakterystyki gruntu i dostępu do wykopu.

Transport oraz montaż takiego szamba to największe wyzwanie. Standardowy zbiornik o pojemności 8 000 l waży od 3 do 4 ton, a górny właz dodatkowo od 1 do 2,5 ton. Większość firm oferujących prefabrykowane szamba betonowe posiada specjalistyczny sprzęt transportowy, jednak mogą wystąpić trudności przy montażu na małych i wąskich działkach. Dlatego przed zakupem warto sprawdzić, czy montaż zbiornika betonowego na danej posesji będzie fizycznie możliwy.

Szambo betonowe z kręgów

Kręgi betonowe są relatywnie tanie i łatwo dostępne, co ułatwia ich transport w porównaniu do gotowych zbiorników. Szamba z kręgów nie wymagają również przygotowywania wykopu o dużych rozmiarach. Niestety, koszty związane z dodatkowymi elementami do budowy takiego szamba, takimi jak płyty nakrywowe, uszczelki, rury przelewowe itp., mogą być dość wysokie. Dno zbiornika z kręgów można wylać na miejscu, choć istnieje również opcja zakupu gotowego kręgu z dnem wyprodukowanym w wytwórni, co wpływa na sposób montażu. Szambo betonowe z kręgów to coraz mniej popularna opcja z powodu trudności w utrzymaniu szczelności tego rodzaju konstrukcji.

Montaż szamba z kręgów

Proces montażu szamba z kręgów można przeprowadzić własnymi siłami studniarską metodą wykopu. W pierwszym etapie wybiera się tyle ziemi, aby pomieścić pierwszy krąg. Następnie wykopuje się środek tego kręgu, opuszcza go niżej i umieszcza kolejny krąg. Procedurę powtarza się aż do uzyskania pożądanej głębokości. Po ustawieniu ostatniego kręgu przystępuje się do betonowania dna.

Proces uszczelniania zaczyna się od warstwy chudego betonu, na której układa się trójwarstwowe uszczelnienie z papy na lepiku. Dopiero na takim podkładzie wykonuje się właściwe dno. Do wykonania dnia dobrze sprawdza się beton B20 z uszczelniaczami (plastyfikatorami, włóknami polipropylenowymi) i zbrojeniem. Najczęstsze przecieki występują między dnem a przylegającym do niego kręgiem, dlatego zaleca się umieszczenie klinu z wodoszczelnej zaprawy cementowej, a także uszczelnienie miejsc styku kolejnych kręgów (po obwodzie zbiornika) tą samą zaprawą. Wewnętrzną powierzchnię zbiornika warto pokryć trójwarstwową powłoką z zaprawy cementowej z dodatkiem Hydrostopu-Koncentratu. Niektóre firmy oferują specjalne uszczelki mocowane we wrębie kręgu, eliminując konieczność stosowania dodatkowej zaprawy.

W przypadku zakupu gotowego kręgu z dnem, konieczne jest wykonanie wykopu o wymaganej głębokości, umieszczenie w nim kręgu z dnem, a następnie kolejnych kręgów aż do poziomu terenu, zależnie od położenia wlotu przewodu kanalizacyjnego i wysokości kominka. W tym przypadku nie trzeba uszczelniać dna a konieczność zastosowania uszczelnienia dotyczy jedynie styku poszczególnych kręgów.

Na górze zbiornika (lub każdej komory zbiornika wielokomorowego) umieszcza się płytę stropową z żeliwnym włazem. Łączy się ją z najwyższym kręgiem za pomocą zaprawy i uszczelnia, na przykład przy użyciu Izolbetu. Wszystkie połączenia również muszą być odpowiednio uszczelnione.

Szambo z betonu o nietypowym kształcie

Konstrukcję szamba betonowego na miejscu budowy realizuje się zgodnie z indywidualnym projektem, co umożliwia dostosowanie jego wymiarów do specyficznych potrzeb, jeśli zachodzi taka konieczność. Wytwarzanie szamba nie wymaga użycia ciężkiego sprzętu, co pozwala na prowadzenie prac nawet w trudno dostępnych miejscach. Zbiornik na ścieki można wówczas umieścić nawet w obszarze narażonym na duże obciążenia, na przykład podjazdem do garażu, co eliminuje ryzyko uszkodzenia przez samochód osobowy. Budowa takiego szamba zajmuje zazwyczaj około dwóch tygodni.

Dno wykopu przeznaczonego na szambo pokrywa się warstwą chudego betonu o klasie B7,5. Następnie układa się zbrojenie oraz właściwą warstwę betonu. Beton na ściany aplikuje się w deskowaniu, przy zachowaniu grubości ścian zbiornika wynoszącej 15 cm i zastosowaniu zbrojenia zgodnie z projektem. Warto także pamiętać o odpowiednim przyłączeniu przewodu kanalizacyjnego. Analogiczny proces stosuje się przy układaniu płyty przykrywającej zbiornik. Mieszanka betonowa powinna należeć do klasy B20, zawierać odpowiednie proporcje uszczelniaczy, a po ułożeniu wymaga odpowiedniego zagęszczenia za pomocą specjalistycznego sprzętu.

Kiedy opłaca się montować szambo betonowe?

Instalację szamba z betonu warto rozważyć, szczególnie gdy w najbliższej przyszłości przewiduje się realizację projektu budowy miejskiej kanalizacji. Inwestycja w zbiorniki wykonane z tworzywa sztucznego w takiej sytuacji nie miałaby sensu. Konstrukcję szamba betonowego zaleca się też w obszarach charakteryzujących się wysokim poziomem wód gruntowych. Waga prefabrykatu stanowi dodatkowe zabezpieczenie przed ewentualnym wysadzeniem szamba z gruntu.

Pojemność zbiornika

Przyjmuje się, że jedna osoba generuje od 100 do 200 litrów nieczystości na dobę. Aby zbiornik sprostał wymaganiom, powinien pomieścić ścieki co najmniej z dwóch tygodni, zwłaszcza jeśli preferujemy mniej częste opróżnianie. Dla przykładu, czteroosobowa rodzina wytworzy od 5 600 do 11 200 litrów ścieków przez dwutygodniowy okres. W celu pewności, zawsze zalecamy wybór zbiornika o większej pojemności. W tym konkretnym przypadku sugerujemy zakup zbiornika o pojemności przynajmniej 12 000 litrów (czyli 12 m3), co stanowi standardową pojemność gotowych szamb betonowych dostosowanych do potrzeb kilkuosobowej rodziny.

Na jakiej głębokości umieścić szambo?

Poziom osadzenia szamba, a co za tym idzie, głębokość wykopu, zależy od położenia rury kanalizacyjnej wychodzącej z budynku. W przypadku domów parterowych, szambo jest umieszczone stosunkowo płytko. Natomiast w domach z piwnicą, gdzie piwnica jest skanalizowana, konieczne jest umieszczenie szamba na większej głębokości. W sytuacji, gdy szambo musiałoby być umieszczone bardzo głęboko, często stosuje się pompę, która podnosi ścieki z urządzeń sanitarnych w piwnicy. Dzięki temu unika się nadmiernego zagłębiania szamba i uniknięcia kosztownych prac związanych z wykopem.

Szambo betonowe – cena

Niewielkie, jednokomorowe szamba betonowe o pojemności 4-5 m3 są dostępne już od 1 000 zł. Tego typu zbiorniki świetnie sprawdzają się w przypadku budynków używanych okazjonalnie, takich jak domki letniskowe. Z kolei szamba o pojemności 6-10 m3 są nieco droższe, oscylując w zakresie od 1 200 do 2 200 zł. Jednokomorowe zbiorniki o pojemności 10-12 m3 to wydatek rzędu 2 200-2 500 zł. W przypadku wielu domów jednorodzinnych preferuje się szamba dwukomorowe. Za dwukomorowy zbiornik o pojemności 7-8 m3 należy się spodziewać kosztów od 1 700 do 2 200 zł. Zbiorniki o pojemności 9-12 m3 ścieków generują wydatki rzędu 2 500-3 500 zł.

Należy również dodać koszty montażu, które mogą sięgać nawet 2 000 zł. Zaleca się sprawdzenie stawki montażowej przed dokonaniem zakupu. Niektóre firmy oferują także bezpłatny montaż swoich produktów, gdzie usługa ta odbywa się w dniu dostarczenia szamba, a inwestor płaci jedynie za koszty transportu.

Doprowadzenie ścieków do szamba

Prace związane z instalacją szamba nie ograniczają się jedynie do umieszczenia zbiornika. Konieczne jest również zapewnienie doprowadzenia ścieków do szamba. Korzyścią wynikającą z budowy szamba według projektu jest możliwość umieszczenia otworu wlewowego w dowolnym miejscu. W przypadku gotowego zbiornika, otwór ten może być umieszczony jedynie w ścianie lub płycie stropowej.

Doprowadzenie ścieków do szamba wymaga ułożenia rury kanalizacyjnej (często o średnicy 160 mm), wychodzącej z budynku. Rurę tę należy układać ze spadkiem wynoszącym co najmniej 2%, na głębokości 1-1,5 m, około 10 cm poniżej poziomu przemarzania gruntu. Jeśli z jakiegoś powodu niemożliwe jest spełnienie tego warunku, rurę kanalizacyjną można ułożyć nieco wyżej, jednak wtedy konieczne jest jej ocieplenie.

Warto również zachować odpowiednie odległości od innych przewodów. 1,5 m od przewodów gazowych i wodociągowych, 0,8 m od kabli energetycznych oraz 0,5 m od przewodów telekomunikacyjnych.