Podwyższone grządki betonowe to trwałe i estetyczne rozwiązanie do uprawy roślin w ogrodzie, które zyskuje na popularności. Są to konstrukcje, które umożliwiają uprawę roślin na podwyższonej powierzchni, dzięki czemu łatwiej kontrolować warunki glebowe, a także zapewnić lepszy drenaż i dostęp do roślin.
Co to są podwyższone grządki
Podwyższone grządki to specjalnie wydzielone miejsca do uprawy roślin, które są uniesione nad poziomem naturalnej ziemi. Grządki te tworzy się poprzez budowanie konstrukcji z różnych materiałów, takich jak drewno, beton, kamień czy cegła, w których umieszcza się ziemię do uprawy roślin.
Pomysł na grządki na podwyższeniu ewoluował przez wieki, dostosowując się do różnych warunków klimatycznych, kulturowych i urbanistycznych. Współczesna popularność tej koncepcji wynika z jej praktyczności, estetyki oraz licznych korzyści, jakie niesie dla ogrodników na całym świecie.
Rodzaje podwyższonych grządek – z czego mogą być zrobione?
Podwyższone grządki można wykonać z różnych materiałów, z których każdy ma swoje unikalne właściwości, zalety i wady. Najpopularniejsze to oczywiście drewno, beton, cegła i kamienie. Ale nic nie stoi na przeszkodzie, by taką grządkę zrobić z innych materiałów, nawet takich, które akurat nam zalegają jak stare opony czy beczki.
Drewniane podwyższone grządki
Drewno to najczęściej stosowany materiał na grządki podwyższone. Należy jednak pamiętać, aby unikać tworzenia zbyt długich konstrukcji i wybierać grubsze deski. Warto także wzmacniać grządki co 80 cm kantówkami, gdyż drewno pod wpływem naporu gleby i warunków atmosferycznych może się wypaczać i wyginać. Drewno powinno być również dobrze zaimpregnowane z obu stron.
Grządki na podwyższeniu z materiałów z recyklingu
Stare palety to kolejna opcja, idealna do budowy niewielkich grządek. Wystarczy połączyć cztery palety i uszczelnić wnętrze folią lub agrowłókniną, aby utrzymać wodę i ziemię. Stare palety są świetnym materiałem do budowy niewielkich grządek. Wystarczy połączyć cztery palety, tworząc prostokątną ramę, a następnie uszczelnić wnętrze folią lub agrowłókniną, aby zatrzymać wodę i ziemię. Taki projekt jest zarówno ekonomiczny, jak i łatwy do wykonania, a palety można znaleźć w wielu miejscach za darmo lub po niewielkim koszcie.
Stare opony to trwały materiał do tworzenia grządek podwyższonych, ponieważ dobrze znoszą warunki atmosferyczne. Można je układać jedna na drugiej, tworząc odpowiednią wysokość i kształt, a następnie wypełnić ziemią ogrodniczą. Opony są odporne na działanie pogody i można je pomalować, aby poprawić ich estetykę.
Stare pojemniki, takie jak wiadra czy beczki, również mogą posłużyć jako grządki na podwyższeniu. Ich zaletą jest to, że są łatwe do przenoszenia i ustawiania w różnych miejscach. Takie kontenery powinny mieć otwory drenażowe, aby zapewnić odpowiedni odpływ wody, a ich powierzchnię można pomalować lub udekorować, aby pasowała do ogrodowej aranżacji. Jest to rozwiązanie praktyczne i ekologiczne, idealne do małych przestrzeni.
Grządki z betonu i bloczków betonowych
Betonowe bloczki, kostka brukowa i cegła także mogą być użyte do budowy grządek podwyższonych. W przypadku wyższych konstrukcji warto je wzmocnić, na przykład betonem, aby uniknąć problemów z ich stabilnością. Najlepszy będzie beton klasy B-30, który wykazuje wysoką odporność na ściskanie, przekraczającą 40 MPa, minimalny skurcz, oraz doskonale sprawdza się w zastosowaniach konstrukcyjnych. Takie grządki stanowią interesujący akcent w ogrodzie, ale należy uważać, aby nie sprawić, by przestrzeń wyglądała topornie. Można również pójść o krok dalej i wykonać po prostu grządki z betonu, używając formy. Formę wykonasz z desek, płyt lub specjalnych szablonów.
Gazony to opcja odpowiednia do nowoczesnych ogrodów. Konstrukcje gazonowe są bardziej elementem dekoracyjnym, który podkreśla styl urządzania ogrodu, niż funkcjonalnym rozwiązaniem do efektywnej uprawy roślin jadalnych, ze względu na swoje rozmiary i formę.
Więcej o gazonach przeczytasz w artykule:
Gazony betonowe do ogrodu
Kolejnym dobrym materiałem na podwyższoną grządkę jest metal – np. aluminium. Aluminium jest doskonałym wyborem do nowoczesnych ogrodów, gdyż wygląda estetycznie, ale również jest odporne na warunki atmosferyczne i wbrew pozorom nie nagrzewa się tak szybko. Takie konstrukcje charakteryzują się dużą trwałością i wymagają jedynie okresowego mycia i dezynfekcji, szczególnie w przypadku pojawienia się chorób grzybowych.
Zalety uprawy na grządkach podwyższonych
Uprawa na podwyższonych grządkach oferują wiele korzyści. Przede wszystkim, umożliwiają łatwiejszą kontrolę jakości gleby, jej pH i wilgotności, co sprzyja zdrowemu wzrostowi roślin. Dzięki lepszemu drenażowi, zapewniają skuteczny odpływ wody, co zapobiega gniciu korzeni i nadmiernemu nawodnieniu. Dodatkowo, podwyższone skrzynie chronią rośliny przed szkodnikami, takimi jak ślimaki, gryzonie czy owady, utrudniając im dostęp do upraw.
Uprawa w skrzyniach podwyższonych jest korzystna jeśli chodzi o osoby starsze oraz takie, które mają problemy z plecami. Ogranicza również dostęp do roślin dla zwierząt domowych, takich jak psy i koty, które mogłyby uszkodzić uprawy. Wreszcie, podwyższone skrzynie można dostosować do różnych stylów ogrodowych i materiałów, co pozwala na ich estetyczne dopasowanie do aranżacji ogrodu.
Wady grządek podwyższonych
Chociaż grządki na podwyższeniu oferują wiele korzyści, mają również swoje wady. Budowa grządek na podwyższeniu często wymaga większego nakładu finansowego niż tradycyjne grządki, szczególnie gdy używa się materiałów takich jak drewno, metal czy kamień. Materiały używane do budowy grządek, takie jak drewno, mogą wymagać regularnej impregnacji i napraw, aby zapewnić ich długowieczność. W przypadku grządek metalowych konieczne może być zabezpieczenie przed rdzą.
Z czasem materiały takie jak drewno mogą ulegać deformacjom, pęknięciom czy wypaczeniu, co może wpłynąć na stabilność grządki i jej wygląd. Mimo tych potencjalnych wad, wiele z nich można złagodzić poprzez staranne planowanie i odpowiednią pielęgnację. Grządki na podwyższeniu są bardzo efektywne, gdy są dobrze zaprojektowane i odpowiednio zarządzane.