Budowanie budki dla jerzyków to wspaniała inicjatywa, która przyczynia się do ochrony dzikich ptaków i ich środowiska naturalnego. To także świetny sposób na naturalne zwalczenie komarów. Jerzyki są niezwykle przydatnymi ptakami, które mogą pomóc nam w zwalczaniu komarów i much. Jednakże, aby wesprzeć je w tym zadaniu, warto zamontować dla nich specjalne budki lęgowe. Dowiedz się gdzie montować budkę, jak zwabić do niej lokatora i jak później o niego zadbać.
Podpowiemy Ci jak zbudować budkę dla jerzyka, jakie powinna mieć odpowiednie wymiary, a także jak wybrać gotowy model. Dowiedz się również, gdzie i kiedy powiesić domek dla jerzyka, aby cieszyć się latem bez komarów!
Jak wygląda jerzyk?
Jerzyki to ptaki, które często bywają mylone z jaskółkami. Charakteryzują się długimi, smukłymi skrzydłami i charakterystycznym sylwetką w kształcie litery „V” podczas lotu. Są to ptaki o średniej wielkości, o długości około 16-18 centymetrów.
Jerzyki są znane ze swoich niezwykłych zdolności lotnych. Potrafią osiągać bardzo dużą prędkość i są w stanie latać przez długie godziny bez przerwy. Są również ptakami migrującymi, które spędzają zimę w Afryce, a wiosną wracają do Europy, gdzie gniazdują. Jerzyki są w większości owadożerne i odżywiają się głównie owadami, takimi jak komary, muchy, chrząszcze i inne latające bezkręgowce. Podczas lotu łapią zdobycz w powietrzu, wykonując akrobatyczne manewry. To właśnie ich menu sprawia, że są dla nas tak bardzo pożądanym sąsiedztwem.
Czy jerzyki są pod ochroną?
Jerzyki są objęte ochroną prawną w wielu krajach, ponieważ ich populacje zmniejszają się wskutek utraty siedlisk i zmian w krajobrazie miejskim. Budowanie specjalnych budynków lęgowych i ochrona ich naturalnych miejsc gniazdowania jest ważne dla zachowania tych ptaków. Dlatego budowanie specjalnych budek lęgowych to nie tylko sposób na pozbycie się komarów i innych dokuczliwych owadów, ale przede wszystkim ma na celu zwiększenie populacji jerzyków.
Jerzyki są ptakami społecznymi i często gniazdują w większych grupach. W trakcie lata zbierają się w grupy zwane „koloniami”, gdzie wspólnie polują na owady i bronią swojego terytorium.
Budki dla jerzyków pomocą dla tych ptaków
Wsparcie dla jerzyków przynosi nam wiele korzyści. Jerzyki to ptaki owadożerne, a ich dieta opiera się głównie na niewielkich owadach, takich jak komary, muchy i inne. Obecność jerzyków oznacza brak komarów! Jedna para jerzyków, karmiąc swoje młode, może z łatwością złapać nawet 20 tysięcy komarów w ciągu jednego dnia. Ponadto, jerzyki często gniazdują w koloniach, co oznacza, że liczba zjedzonych owadów jest jeszcze większa. Mieszkanie w pobliżu tych ptaków jest zatem skutecznym i ekologicznym sposobem na pozbycie się irytujących owadów. Co więcej, same jerzyki nie stwarzają problemów z zamieszkaniem, a także są bardzo czyste.
Jerzyki pierwotnie zamieszkiwały dziuple drzew oraz skaliste obszary górskie, ale niesamowicie przystosowały się do życia w miastach. Przez wiele lat zakładały gniazda w zakamarkach i szczelinach murów. Niestety, rosnący trend izolacji termicznej budynków odebrał jerzykom i te miejsca lęgowe. Nowoczesna architektura i szklane fasady również nie sprzyjają tym ptakom. Jednak istnieje prosty sposób, aby pomóc jerzykom i jednocześnie pozbyć się komarów. Wystarczy zbudować lub zakupić dla nich specjalną budkę lęgową.
Z czego zrobić budkę dla jerzyka?
Na budki lęgowe dla jerzyków zaleca się taki materiał jak drewno sezonowane (suche) o dobrej jakości. Ważne jest również, aby elementy budki były skręcane, a nie zbijane gwoździami, co zapewni większą trwałość. Jedna ze ścianek powinna być otwierana, aby umożliwić czyszczenie i konserwację gniazda. Daszek budki powinien posiadać lekki spadek, który pozwoli na odprowadzenie wody deszczowej. Jeśli budka nie jest umieszczona pod okapem lub innym osłoną chroniącą przed deszczem, daszek powinien wystawać poza obrys budki, aby zabezpieczyć otwór wejściowy przed opadami. W takim przypadku warto rozważyć pokrycie daszka blachą. Drewniane elementy budki powinny być zaimpregnowane ekologicznym środkiem, aby przedłużyć ich trwałość.
Gotowe budki dla jerzyków
Jeśli nie mamy umiejętności stolarskich, bez problemu możemy zakupić gotową budkę lęgową dla jerzyków za około 60-70 złotych. Na rynku dostępne są różne opcje, w tym pojedyncze budki, ale także modele „wielorodzinne” – podwójne, potrójne, a nawet większe. Zazwyczaj takie budki ustawia się w szeregu, ale można je również aranżować w różne wzory, dodając elementy dekoracyjne.
Oprócz tradycyjnych drewnianych bud, można znaleźć również budki wykonane z trocinobetonu. Choć są one nieco droższe (około 90 złotych), są znacznie bardziej trwałe i zapewniają lepsze warunki termiczne dla ptaków. Podobnie jak w przypadku bud budowanych samodzielnie, gotową budkę zazwyczaj trzeba pomalować, aby zapewnić jej trwałość i estetyczny wygląd.
Gdzie powiesić budkę dla jerzyków?
Budkę lęgową dla jerzyka powinno się umieścić na zewnętrznej stronie budynku lub innej konstrukcji. Oto kilka wskazówek dotyczących odpowiedniego umieszczenia budki dla jerzyka:
- Najlepiej zawiesić budkę na wysokości 4-6 metrów od ziemi. To umożliwi ptakom bezpieczne korzystanie z niej i zapewni im odpowiednią ochronę przed drapieżnikami.
- Budkę należy skierować na południowy wschód lub wschód, aby uniknąć nadmiernego nasłonecznienia i nagrzewania się gniazda w trakcie dnia.
- Otwór wejściowy powinien być skierowany w stronę otwartej przestrzeni, z dala od przeszkód, takich jak drzewa lub inne budynki.
- Upewnij się, że budka jest zamocowana solidnie i stabilnie, aby uniknąć przypadkowego jej przemieszczenia lub spadnięcia.
- Jeśli budka nie jest umieszczona pod okapem lub innym osłoniętym miejscem, warto rozważyć umieszczenie dodatkowego daszka nad otworem wejściowym, aby chronić go przed deszczem.
- Upewnij się, że w pobliżu budki nie ma gałęzi, liści lub innych przeszkód, które uniemożliwiłyby jerzykom łatwe wejście i wyjście z gniazda.
- W domu jednorodzinnym najlepszym miejscem na budkę lęgową dla jerzyka jest szczytowa ściana, tuż pod okapem.
Kiedy wieszać budki dla jerzyków?
Budki lęgowe dla jerzyków wieszamy w połowie kwietnia. Jeśli zawiesimy je wcześniej, istnieje duże ryzyko, że inne ptaki, takie jak mazurki czy szpaki, zajmą je przed jerzykami. Po sezonie lęgowym zaleca się zdjęcie budki i jej oczyszczenie, a następnie ponowne zawieszenie w kwietniu. Ważne jest, aby w kolejnych sezonach gniazdowania budka była umieszczona dokładnie w tym samym miejscu i miała skierowany otwór wejściowy w tę samą stronę. Jerzyki bardzo przywiązują się do konkretnej lokalizacji swojego gniazda.
Jak zwabić jerzyka do budki?
Jeśli pragniemy przyciągnąć jerzyki do nowego miejsca i gościć je w naszym otoczeniu, będziemy potrzebować cierpliwości. Jednym ze sposobów jest używanie nagranych dźwięków jerzyków, które mogą przyciągnąć te ptaki. Jerzyki chętnie zakładają gniazda w większych grupach i nie wypędzają innych jerzyków z ich rewirów. Ważne jest także zadbanie o ekologiczny i przyjazny dla ptaków ogród. Oznacza to unikanie stosowania chemicznych środków ochrony roślin oraz zwalczanie owadów w sposób, który nie szkodzi ptakom. Dbanie o środowisko naturalne przyciągnie jerzyki i zachęci je do zamieszkania w naszym otoczeniu.